10/09/2025
Thuế thu nhập cá nhân là gì mà lại khiến thu nhập thực nhận của bạn vơi đi một chút mỗi tháng? Đối với nhiều người, đây chỉ là một khoản trừ “bắt buộc” trên bảng lương mà không thực sự hiểu rõ nó đi đâu và để làm gì. Hãy cùng VietMoney khám phá mọi ngóc ngách của loại thuế quan trọng này qua bài viết sau đây!
Dù thường xuyên xuất hiện trên bảng lương hàng tháng, thuế thu nhập cá nhân vẫn là một khái niệm khá mơ hồ đối với nhiều người về ý nghĩa thực sự và tầm quan trọng của nó đối với nền kinh tế.
Thuế thu nhập cá nhân (viết tắt là thuế TNCN) là một loại thuế trực thu. “Trực thu” có nghĩa là thuế được thu trực tiếp từ chính người có thu nhập. Nói một cách đơn giản, khi bạn kiếm được tiền từ lương, kinh doanh hay các nguồn khác, bạn sẽ có nghĩa vụ trích một phần trong số đó để nộp vào ngân sách nhà nước, sau khi đã được trừ đi các khoản chi phí hợp lý và giảm trừ theo quy định.
Sau khi đã hiểu cơ bản về thuế thu nhập cá nhân là gì, câu hỏi tiếp theo mà nhiều người quan tâm là: Khi nào đóng?
Đối với cá nhân nhận lương từ công ty: Thông thường, công ty sẽ thay mặt bạn thực hiện việc khấu trừ và nộp thuế hàng tháng hoặc hàng quý.
Đối với cá nhân tự quyết toán thuế: Bạn sẽ phải tự nộp hồ sơ quyết toán thuế năm và nộp số thuế còn thiếu (nếu có) chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 4 kể từ ngày kết thúc năm dương lịch.
Một trong những đặc điểm quan trọng nhất khi tìm hiểu thuế thu nhập cá nhân là gì là nó được tính dựa trên các “nguồn thu nhập chịu thuế”. Theo quy định hiện hành, có 10 loại nguồn thu mà bạn cần lưu ý để thực hiện nghĩa vụ thuế, bao gồm:
Cần lưu ý rằng, nghĩa vụ nộp thuế chỉ phát sinh khi thu nhập vượt qua một ngưỡng nhất định. Theo Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14, chỉ những cá nhân có thu nhập chịu thuế trên 11 triệu đồng/tháng (tương đương 132 triệu đồng/năm) sau khi đã trừ các khoản miễn thuế, bảo hiểm bắt buộc mới bắt đầu phải nộp thuế.
Bên cạnh đó, pháp luật cũng có chính sách giảm trừ gia cảnh để giảm bớt gánh nặng tài chính:
>>> Xem thêm: Cầm điện thoại thủ tục đơn giản, lãi suất thấp, giải ngân nhanh
Khi đã nắm được thuế thu nhập cá nhân là gì, nhiều người sẽ tò mò về vai trò và ý nghĩa thực sự của khoản tiền mình đóng góp. Khoản thuế bạn nộp hàng tháng sẽ mang lại những giá trị to lớn cho cả cộng đồng và chính bạn.
Thuế TNCN là một nguồn thu lớn và ổn định cho ngân sách nhà nước, được dùng nhằm cải thiện cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng y tế, giáo dục và các phúc lợi chung. Chính sách thuế lũy tiến (thu nhập càng cao, thuế suất càng cao) góp phần điều tiết thu nhập, giảm bớt khoảng cách giàu nghèo trong xã hội.
Nguồn thu từ thuế giúp nhà nước thực hiện các chính sách an sinh, tạo thêm việc làm và hỗ trợ những hoàn cảnh khó khăn, đảm bảo một xã hội công bằng hơn.
Thuế TNCN giúp nhà nước kiểm soát được nguồn thu nhập của các cá nhân, đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp của các khoản thu nhập đó.
Ngoài ra, việc kê khai và nộp thuế đầy đủ là một minh chứng cho thấy thu nhập của bạn là hợp pháp, điều này rất hữu ích khi bạn cần chứng minh tài chính để vay vốn ngân hàng hoặc mua sắm các tài sản lớn.
>>> Xem thêm: Dịch vụ vay tiền nhanh, lãi suất thấp, giải ngân trong ngày
Theo Điều 2 Luật Thuế TNCN được ban hành và sửa đổi năm 2012, có hai nhóm đối tượng chính phải nộp thuế:
Bạn được xác định là cá nhân cư trú nếu thỏa mãn một trong hai điều kiện sau:
Nếu là cá nhân cư trú, bạn phải kê khai và nộp thuế trên toàn bộ thu nhập phát sinh, không phân biệt là thu nhập đó đến từ trong hay ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Nếu bạn không đáp ứng bất kỳ điều kiện nào ở trên, bạn được xem là cá nhân không cư trú. Nhóm này thường là các chuyên gia, người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam theo các dự án ngắn hạn. Phạm vi kê khai của cá nhân không cư trú chỉ bao gồm phần thu nhập được tạo ra trong lãnh thổ Việt Nam.
Sau khi đã xác định được mình có thuộc đối tượng nộp thuế hay không, phần quan trọng nhất mà nhiều người quan tâm sau câu hỏi thuế thu nhập cá nhân là gì chính là cách tính toán cụ thể số tiền phải nộp.
Để tính được số thuế phải nộp từ tiền lương, tiền công, chúng ta cần đi qua từng bước một:
Tổng thuế TNCN phải nộp = (Thu nhập tính thuế) x (Thuế suất tương ứng)
Để hiểu rõ hơn, chúng ta sẽ phân tích từng yếu tố của công thức trên:
Bước 1: Xác định Tổng thu nhập: Là toàn bộ tiền lương, tiền công, phụ cấp và các khoản lợi ích khác bạn nhận được trong kỳ.
Bước 2: Tính toán thu nhập làm căn cứ tính thuế:
Thu nhập chịu thuế = (Toàn bộ thu nhập) – (Các khoản được miễn thuế)
Các khoản miễn thuế phổ biến: Tiền ăn giữa ca (tối đa 730.000 đồng/tháng), tiền phụ cấp trang phục (tối đa 5 triệu đồng/năm), tiền làm thêm giờ vào ngày nghỉ, dịp lễ hoặc ca đêm được chi trả cao hơn so với ngày làm việc thông thường,…
Bước 3: Xác định phần Thu nhập tính thuế:
Thu nhập tính thuế = Tổng thu nhập chịu thuế – Tổng các khoản được giảm trừ
Các khoản giảm trừ phổ biến nhất bao gồm:
Ví dụ minh họa chi tiết:
Chị B trong tháng 5/2025 có các thông tin thu nhập như sau:
Chị B nuôi 2 con nhỏ dưới 18 tuổi (đã đăng ký người phụ thuộc).
Cùng tính thuế TNCN cho chị B:
Tổng thu nhập: 25.000.000 + 1.000.000 + 500.000 = 26.500.000 đồng.
Tiền ăn trưa được miễn tối đa 730.000 đồng.
=> Thu nhập chịu thuế: 26.500.000 – 730.000 = 25.770.000 đồng.
Các khoản giảm trừ:
Tổng các khoản giảm trừ: 2.625.000 + 11.000.000 + 8.800.000 = 22.425.000 đồng.
=> Thu nhập tính thuế: 25.770.000 – 22.425.000 = 3.345.000 đồng.
Thu nhập tính thuế 3.345.000 đồng nằm trong Bậc 1 (đến 5 triệu đồng), có thuế suất 5%.
=> Thuế TNCN phải nộp = 3.345.000 x 5% = 167.250 đồng.
>>> Tin nên xem: Cầm ô tô giá cao, giải ngân nhanh, bảo quản kỹ tại VietMoney
Điểm đặc biệt của thuế TNCN ở Việt Nam là áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần. Điều này có nghĩa là thu nhập của bạn được chia thành nhiều phần, mỗi phần sẽ áp một mức thuế suất khác nhau, từ thấp đến cao.
| Bậc | Mức thu nhập tính thuế hàng tháng (TNTT) | Cách tính số thuế phải nộp |
|---|---|---|
| 1 | Đến 5 triệu đồng | 5% TNTT |
| 2 | Trên 5 – 10 triệu đồng | 10% TNTT – 0,25 triệu đồng |
| 3 | Trên 10 – 18 triệu đồng | 15% TNTT – 0,75 triệu đồng |
| 4 | Trên 18 – 32 triệu đồng | 20% TNTT – 1,65 triệu đồng |
| 5 | Trên 32 – 52 triệu đồng | 25% TNTT – 3,25 triệu đồng |
| 6 | Trên 52 – 80 triệu đồng | 30% TNTT – 5,85 triệu đồng |
| 7 | Trên 80 triệu đồng | 35% TNTT – 9,85 triệu đồng |
Để bỏ qua những bước tính toán phức tạp và có ngay kết quả chính xác, bạn có thể sử dụng công cụ tính thuế online hoàn toàn miễn phí. Chỉ cần nhập thông tin thu nhập và các khoản giảm trừ, hệ thống sẽ tự động trả về số thuế bạn cần nộp. Hãy thử ngay TẠI ĐÂY.
Nhiều người cho rằng, việc công ty trừ thuế hàng tháng đã là “xong chuyện”. Nhưng thực tế, hành trình thực hiện nghĩa vụ thuế luôn tiềm ẩn những khúc cua tài chính mà bạn có thể chưa lường hết được.
Mặc dù hàng tháng công ty đã tạm khấu trừ thuế từ lương của bạn, nhưng đến cuối năm, khi tổng hợp lại tất cả các nguồn thu nhập (lương, thưởng, thu nhập từ 2 nơi trở lên, các khoản làm thêm,…), bạn có thể phát sinh một số thuế phải nộp thêm không hề nhỏ. Đây là khoản tiền phát sinh một lần và cần được thanh toán trong thời gian ngắn, dễ gây xáo trộn kế hoạch chi tiêu của bạn.
Hãy tưởng tượng bạn vừa bán thành công một mảnh đất hay một căn nhà. Niềm vui chưa trọn vẹn thì bạn nhận ra khoản thuế 2% trên giá trị chuyển nhượng cần phải được nộp ngay lập tức để hoàn tất thủ tục sang tên sổ đỏ cho người mua. Đây là lý do vì sao bạn luôn cần một khoản tiền mặt sẵn sàng cho những tình huống khẩn cấp.
Thấu hiểu những áp lực tài chính không báo trước đó, VietMoney ra đời không chỉ là một giải pháp, mà là một người bạn đồng hành tin cậy, giúp bạn vượt qua những mối lo tài chính một cách nhẹ nhàng.
Khi ngày nộp thuế đang đến gần và bạn cần một khoản tiền ngay lập tức, đừng để sự lo lắng làm ảnh hưởng đến công việc. Với thủ tục đơn giản, minh bạch và giải ngân nhanh chóng, VietMoney giúp bạn giải quyết nghĩa vụ tài chính một cách nhẹ nhàng, tránh được các khoản phạt nộp chậm không đáng có.
Thay vì phải đảo lộn các kế hoạch tài chính hay vay mượn bạn bè, người thân, bạn có thể tìm đến VietMoney để có ngay một khoản hỗ trợ. Điều này giúp bạn giữ vững sự ổn định tài chính, duy trì các khoản đầu tư và chi tiêu cần thiết, mang lại sự an tâm và chủ động trong cuộc sống.
Nếu bạn không có người phụ thuộc, bạn sẽ bắt đầu phải nộp thuế khi tổng thu nhập là trên 11 triệu đồng/tháng, sau khi trừ bảo hiểm bắt buộc và các khoản miễn thuế.
Hoàn thuế TNCN là việc cơ quan thuế trả lại cho bạn số tiền thuế đã nộp thừa trong năm. Chẳng hạn trong trường hợp nộp thuế nhưng cả năm thu nhập chưa đến mức phải nộp, hoặc chưa tính đủ giảm trừ gia cảnh trong năm,…
Có. Khi bán nhà, đất, bạn phải nộp thuế TNCN với mức thuế suất là 2% tính trên giá chuyển nhượng ghi trên hợp đồng. Có một số trường hợp được miễn thuế, ví dụ như chuyển nhượng giữa vợ chồng, cha mẹ và con cái, hoặc đó là căn nhà duy nhất của bạn.
Hy vọng rằng những thông tin trên đã cung cấp cho bạn câu trả lời toàn diện cho câu hỏi thuế thu nhập cá nhân là gì và cảm thấy tự tin hơn trong việc quản lý tài chính của mình. Đây là một kỹ năng tài chính thiết yếu trong cuộc sống hiện đại. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ tài chính, đừng ngần ngại liên hệ với VietMoney để được tư vấn nhé!
VietMoney – Cầm Đồ Chính Trực
Hơn 8 năm đồng hành, VietMoney luôn là chỗ dựa tin cậy, hỗ trợ tài chính kịp thời để bạn vượt qua khó khăn. Với chúng tôi, sự tử tế, chân thành và đáng tin cậy là những giá trị cốt lõi, giúp bạn vượt qua mọi thử thách.
