24/06/2025
Trang Facebook The Tiny Pharmacist có gần 3.500 người theo dõi. Trong 9 tháng qua, mỗi ngày mình nhận được ít nhất 1 tin nhắn hỏi ý kiến xin lời khuyên về nhiều vấn đề khác nhau, tính ra hơn 200 người đã tiếp xúc trực tiếp với mình qua trang này. Trong số đó chỉ có khoảng 15 người mình có nhơ nhớ, khoảng 10 người mình nhớ được tên, và 5 người mình đã giúp đỡ bằng nhiều cách vì ấn tượng với cách giao tiếp của họ đối với mình. Có bạn mình xem giúp resume và cover letter, một bạn mình phỏng vấn nháp (mock interview), bạn khác mình giới thiệu cách xin vào công ty thực tập và giúp liên lạc trực tiếp với đồng nghiệp, cũng như liên kết với bạn bè mình khi mình không có câu trả lời thay vì chỉ nói “mình không biết, sorry”.
Đó là vài câu trong một tỷ những câu hỏi mà mình sẽ hỏi ngược lại, nếu mình là chuyên viên dinh dưỡng thể hình được thuê để tư vấn cho bạn, chứ đừng nói đến một người lạ trên mạng không biết bạn là ai như mình đây. Thay vì nói đến chuyện tập thể hình, hãy thử nếu đó là chuyện bạn muốn du học dược ở Mỹ và thấy câu hỏi của mình vô tư đến mức khó chịu chưa? Mình đâu biết bạn là ai, hoàn cảnh thế nào, điều kiện ra sao để mà tư vấn? Đó là mình còn quan tâm nên sẽ hỏi lại. Sẽ có nhiều người chỉ ignore, không thèm trả lời gì đâu, và có thể còn có ấn tượng xấu với bạn trước cả khi có dịp trao đổi.
Nhiều lúc mình trả lời nghe có vẻ khó chịu với một số bạn, thật ra mình khó chịu vì không ai dạy chúng ta biết tự tìm hiểu, không nuôi dưỡng một tâm hồn hiếu kỳ lành mạnh (ngược lại hiếu kỳ, hiểu biết dẫn đến làm xấu mặt người giảng dạy đôi khi còn phiền hơn), và thành quả là những người trẻ rất thụ động (passive).
Đó hoàn toàn không phải là lỗi của bạn, nhưng một khi đã muốn đi du học, nghĩa là muốn thụ hưởng những nền giáo dục tiên tiến thì phải thay đổi ngay! Đừng dựa vào công ty tư vấn nói gì nghe đó, nằm chờ họ tìm thông tin cho mình. Bạn phải chủ động (proactive) nắm lấy cơ hội trước mắt, sử dụng tất cả những nguồn có thể để tìm hiểu.
Bạn có internet không? Có thể gõ Google tìm không? Trường bạn có thầy cô giáo để kết nối với các cựu học sinh đang đi làm không? Bạn có LinkedIn không? Nếu không thì hãy tạo, nếu có thì hãy tận dụng network đó để dò hỏi. Hãy chỉ xin lời khuyên đối với những thứ không thể tự tìm được, cũng như hỏi thăm về kinh nghiệm mà mình chưa trải qua để bổ sung kiến thức thôi nhé.
Và đó là tại sao follow up quan trọng. Nếu mình chỉ nói chuyện với bạn 1 lần, không có tí ấn tượng nào, thì khi có cơ hội gì hay cần tìm người cho công việc ở công ty làm sao mình nghĩ đến bạn? Follow up có nhiều cách. Cụ thể trong blog, có bạn khi tìm được internship báo cho mình chia vui, hoặc nhớ đến mình những dịp lễ gì đó. Người Việt Nam có câu “Xa mặt cách lòng”, như người Mỹ có câu “Out of sight, out of mind”. Nếu bạn không thỉnh thoảng xuất hiện trong trí nhớ của người khác thì đừng mong có cơ hội họ nhớ đến mình và giúp đỡ.
Khi mới bắt đầu network, việc cảm thấy ngại là bình thường. Tất nhiên bạn sẽ nghĩ là người ta bận rộn thế làm gì có thời gian hay quan tâm đến thành công của mình, mình có vẻ đang làm phiền họ, v.v. Tuy nhiên hãy nhớ, đa số khi người khác đã giúp bạn phần nào, họ sẽ cảm thấy vui khi bạn thành công. Vì vậy nên chia sẻ sự thay đổi công việc, hay thành công nhất định, để người ta chia vui cùng bạn.
Networking là một điều khá thiếu tự nhiên đối với nhiều người như mình từng nhắc ở blog trước. Mình biết nó gượng gạo, đôi khi giả tạo, nhưng nếu đã quen thì nó sẽ trở thành bình thường như biết đi xe đạp. Và biết đâu bạn sẽ gặp được nhiều người thú vị, những cơ hội tốt. Nhiều người đi trước từng bảo mình: đừng hi vọng nộp đơn xin việc và được gọi phỏng vấn chỉ vì tài năng học vấn của bản thân. Cách hiệu quả nhất để tìm việc làm là qua những mối quan hệ. Mình đã tìm được intership và full-time job từ những mối quan hệ như thế nào? Mời bạn đón đọc trong phần khác 🙂
Tác giả: Hoàng Ngọc Bích, PharmD, RPh
VietMoney – Cầm Đồ Chính Trực
Hơn 8 năm đồng hành, VietMoney luôn là chỗ dựa tin cậy, hỗ trợ tài chính kịp thời để bạn vượt qua khó khăn. Với chúng tôi, sự tử tế, chân thành và đáng tin cậy là những giá trị cốt lõi, giúp bạn vượt qua mọi thử thách.
Bài viết mới nhất