Về VietMoney

Ai cũng có một đời đáng sống

Quản lý chi tiêu gia đình: Cách lập kế hoạch tài chính thông minh

Picture of Đội ngũ VietMoney
Đội ngũ VietMoney

12/06/2025

Trong một nền kinh tế ngày càng phát triển, việc quản lý chi tiêu gia đình không chỉ là trách nhiệm của riêng ai mà là kỹ năng quan trọng mà cả nam giới và phụ nữ đều cần trang bị. Một kế hoạch chi tiêu hợp lý không chỉ giúp gia đình duy trì cuộc sống ổn định mà còn tạo nền tảng tài chính vững chắc cho tương lai.

Vậy, quản lý tài chính gia đình có thực sự khó? Làm sao để lập kế hoạch chi tiêu hiệu quả, vừa đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, vừa đảm bảo khoản tiết kiệm lâu dài? Có những mẹo nào giúp các cặp vợ chồng chi tiêu thoải mái mà vẫn tối ưu ngân sách?

Hãy cùng VietMoney khám phá ngay những bí quyết quản lý tài chính thông minh qua bài viết dưới đây!

chi tiêu
Cách quản lý chi tiêu gia đình hiệu quả nhất

Nội dung chính

1. Quản lý chi tiêu gia đình – có khó như bạn nghĩ?

Dù là vợ chồng son hay đã chung sống nhiều năm, việc quản lý chi tiêu gia đình vẫn có thể là một bài toán khó nếu không có kế hoạch rõ ràng. Một chiến lược tài chính hợp lý không chỉ giúp duy trì cuộc sống ổn định mà còn tạo nền tảng vững chắc cho tương lai.

Một trong những phương pháp phổ biến bạn có thể áp dụng là quy tắc 50-30-20, trong đó:

  • 50% thu nhập dành cho các nhu cầu thiết yếu
  • 30% cho các chi tiêu cá nhân, giải trí
  • 20% dùng để tiết kiệm và đầu tư.

Ngoài ra, nếu một người đảm nhiệm vai trò quản lý tài chính trong gia đình, việc theo dõi nguồn thu nhập và kiểm soát chi tiêu là điều cần thiết. Trường hợp cả hai vợ chồng giữ tài chính riêng, cũng cần có sự thống nhất về cách phân chia trách nhiệm để tránh bất đồng.

Đặc biệt, các cặp vợ chồng nên cùng nhau thảo luận và thiết lập quỹ dự phòng cho các tình huống khẩn cấp cũng như kế hoạch tiết kiệm cho những mục tiêu dài hạn. Khi có chiến lược chi tiêu hợp lý, bạn sẽ không chỉ đảm bảo tài chính gia đình luôn vững vàng mà còn hướng đến một cuộc sống thoải mái và bền vững hơn.

Quản lý chi tiêu tuy không quá khó nhưng khó đảm bảo tháng nào cũng cân đối được tốt. Cuộc sống đôi khi vẫn có những việc bất ngờ xảy tới, không thể tránh những lúc khó khăn về tài chính. Lúc này đừng ngại hỏi thăm sự giúp đỡ từ người thân hoặc bạn bè. Bạn cũng có thể giảm bớt gánh nặng tiền bạc khi gặp khó khăn cấp bách với sự hỗ trợ từ các tổ chức tài chính uy tín như VietMoney.

Vợ chồng nên phân chia trách nhiệm tài chính rõ ràng

2. Lập kế hoạch quản lý chi tiêu trong gia đình

Một bản kế hoạch chi tiết sẽ giúp bạn biết mình đang ở đâu và làm cách nào để đạt các mục tiêu chung trong gia đình. VietMoney sẽ hướng dẫn bạn cách liệt kê các khoản chi phí, lập kế hoạch chi tiêu trong gia đình và mẹo quản lý tài chính gia đình hiệu quả.

Bước 1: Liệt kê các khoản chi phí hằng tháng

Bước đầu tiên trong quản lý chi tiêu gia đình là xây dựng một kế hoạch rõ ràng, giúp bạn cân đối thu nhập và dự tính hợp lý cho từng khoản chi. Tùy theo nhu cầu, bạn có thể phân bổ ngân sách theo các nhóm sau:

  • Chi tiêu thiết yếu: Bao gồm các khoản sinh hoạt hàng ngày như tiền ăn uống, tiền thuê nhà, điện nước, chi phí đi lại, mua sắm nhu yếu phẩm, thẻ điện thoại, giải trí và chăm sóc sức khỏe.
  • Quỹ dự phòng: Dành cho các khoản chi bất ngờ như sửa chữa xe cộ, viện phí, hiếu hỉ hoặc những tình huống phát sinh không lường trước.
  • Tiết kiệm dài hạn: Đây là nguồn tài chính dành cho các mục tiêu quan trọng như gửi tiết kiệm, chi phí giáo dục cho con cái, mua nhà, trả nợ hoặc các kế hoạch tài chính trong tương lai.
  • Đầu tư và phát triển: Nếu gia đình có kế hoạch kinh doanh hoặc đầu tư sinh lời, hãy dành một phần ngân sách cho các quỹ đầu tư, vốn kinh doanh hoặc các kênh tài chính giúp gia tăng tài sản.

Việc phân bổ tài chính hợp lý không chỉ giúp bạn chủ động trong chi tiêu mà còn đảm bảo nền tảng tài chính vững chắc cho gia đình trong dài hạn.

Phân loại các nhóm chi phí
Phân loại các nhóm chi phí

Bước 2: Lập bảng chi tiêu với các phương pháp hiệu quả

Sau khi đã nắm được các khoản chi tiêu, phân bổ tài chính là việc quan trọng không thể bỏ qua. Dưới đây là 5 phương pháp quản lý tài chính được nhiều gia đình áp dụng thành công.  

Phương pháp JARS – 6 hũ tài chính

Đây là mô hình quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, giúp bạn kiểm soát chi tiêu, gia tăng tiết kiệm và đầu tư thông minh. Đây là hệ thống do T. Harv Eker phát triển, được nhiều người áp dụng để đạt sự cân bằng tài chính và hướng tới tự do tài chính lâu dài.

Phương pháp JARS chia thu nhập của bạn thành 6 quỹ tài chính riêng biệt, mỗi quỹ có một mục đích cụ thể:

1. Quỹ nhu cầu thiết yếu (Necessities – 55%): Đây là khoản dành cho các chi tiêu thiết yếu hàng ngày như tiền thuê nhà, điện nước, thực phẩm, đi lại, hóa đơn và các khoản phí sinh hoạt cơ bản.

2. Quỹ tự do tài chính (Financial Freedom – 10%): Dùng để đầu tư và gia tăng tài sản, giúp bạn hướng tới tự do tài chính. Khoản này có thể được sử dụng để đầu tư vào chứng khoán, bất động sản, kinh doanh hoặc các kênh đầu tư khác.

3. Quỹ tiết kiệm dài hạn (Long-Term Savings – 10%): Khoản này dành cho những mục tiêu dài hạn như mua nhà, học phí cho con, nghỉ hưu hoặc chi phí phát sinh bất ngờ.

4. Quỹ học hỏi và phát triển (Education – 10%): Đầu tư vào bản thân là khoản đầu tư quan trọng nhất. Quỹ này giúp bạn nâng cao kỹ năng và kiến thức thông qua các khóa học, sách vở, hội thảo hoặc các chương trình đào tạo chuyên môn.

5. Quỹ hưởng thụ (Play – 10%): Đây là khoản dành cho các hoạt động giải trí, du lịch, ăn uống và thư giãn. Việc sử dụng quỹ này giúp bạn có động lực và cân bằng cuộc sống thay vì chỉ tập trung vào tiết kiệm.

6. Quỹ thiện nguyện (Give – 5%): Một phần thu nhập nên được dành để giúp đỡ người khác, đóng góp cho cộng đồng hoặc thực hiện các hoạt động từ thiện.

Phương pháp JARS hiệu quả nhờ:

  • Dễ áp dụng: Chỉ cần phân bổ thu nhập theo tỷ lệ cố định, bạn sẽ có kế hoạch tài chính rõ ràng.
  • Kiểm soát chi tiêu tốt: Giúp bạn không chi tiêu quá mức vào một hạng mục nhất định.
  • Hướng tới tự do tài chính: Tạo thói quen tiết kiệm và đầu tư ngay từ sớm.
  • Cân bằng cuộc sống: Bạn vẫn có thể tận hưởng cuộc sống mà không lo lắng về tài chính.

Để có thể áp dụng phương pháp này, bạn hãy bắt đầu từ số tiền nhỏ và dần dần mở rộng. Nếu thu nhập thay đổi, hãy điều chỉnh tỷ lệ nhưng vẫn đảm bảo các quỹ quan trọng. Bạn cũng nên kết hợp với các công cụ quản lý tài chính: Dùng ứng dụng quản lý tài chính hoặc lập bảng theo dõi để kiểm soát dòng tiền hiệu quả.

Áp dụng phương pháp JARS – 6 hũ tài chính không chỉ giúp bạn quản lý tài chính cá nhân hiệu quả mà còn xây dựng một nền tảng tài chính vững chắc cho tương lai. 

Phương pháp Kakeibo Nhật Bản

Kakeibo là một trong những nghệ thuật tiết kiệm của người Nhật Bản nổi tiếng. Được nhắc lần đầu tiên vào năm 1904 do một nữ nhà báo gửi  đến các bà nội trợ nhằm quản lý thật hiệu quả tài chính gia đình. 

quản lý chi tiêu gia đình
Phương pháp Kakeibo giúp quản lý tài chính gia đình hiệu quả

Để ứng dụng phương pháp này, hãy bỏ thu nhập hàng tháng vào 4 phong bì tương ứng 4 nhu cầu:

  • Chi phí thiết yếu: ăn uống, xăng xe đi lại, sức khỏe… 
  • Chi phí không thiết yếu: ăn nhậu, mua sắm thời trang…
  • Chi phí đầu tư: khóa học, sức khỏe, lo cho con cái sau này…
  • Chi phí phát sinh: đám cưới, đám tang, hiếu hỷ cho gia đình, sửa xe…

Vào mỗi cuối tuần hãy kiểm tra lại kế hoạch chi tiêu và trung thực trả lời 4 câu hỏi 

  • Mình hiện đang có bao nhiêu tiền?
  • Tuần qua mình đã chi hết bao nhiêu?
  • Mình muốn tiết kiệm bao nhiêu?
  • Có cách nào giảm bớt chi tiêu hay cải thiện thu nhập hơn không?

Từ đó bạn sẽ nắm được mình chi tiêu liệu có hợp lý chưa, cần điều chỉnh hay thắt chặt những khoản chi nào. Một ví dụ với mức thu nhập của 2 vợ chồng là 30 triệu/ tháng, bạn có thể tham khảo cách phân bổ chi tiêu theo Kakeibo như sau:

  • Phong bì 1 cho chi phí thiết yếu (60%) = 18 triệu 
  • Phong bì 2 cho chi phí không thiết yếu (20%) = 6 triệu 
  • Phong bì 3 cho khoản đầu tư (10%) = 3 triệu 
  • Phong bì 4 cho các chi phí phát sinh (10%)= 3 triệu 

Phương pháp 50/50

Phương pháp đơn giản này sẽ phù hợp với hộ gia đình không có quá nhiều khoản chi tiêu. Bạn chỉ cần chia thu nhập thành 2 phần bằng nhau, 1 phần cho các chi phí sinh hoạt, phần còn lại để tiết kiệm vì mục tiêu chung.

Bạn có thể quản lý chi tiêu đơn giản bằng phương pháp 50/50
Bạn có thể quản lý chi tiêu đơn giản bằng phương pháp 50/50

Phương pháp 50/20/30

Một trong những cách quản lý tiền trong gia đình được nhiều người áp dụng nhất hiện nay là 50/20/30. Cách thực hiển đó là chia thu nhập theo:

  • 50% cho chi tiêu thiết yếu: tiền ăn uống, tiền thuê nhà, chi phí đi lại, các loại hóa đơn, tiền mua sắm các vật dụng cần thiết trong gia đình.. 
  • 20% cho các khoản tài chính: tiền tiết kiệm mua nhà/mua xe, tiền quỹ dự phòng, tiền trả nợ hàng tháng… 
  • 30% cho chi tiêu cá nhân 2 vợ chồng: du lịch, giải trí hoặc mua sắm…
% trên chỉ mang tính tham khảo, tùy vào tình hình và thu nhập mà điều chỉnh con số phù hợp. Nếu khoản chi thiết yếu nhiều hơn do đã có bé, phần chi tiêu thiết yếu có thể tăng lên 70 – 80%, giảm 2 mục còn lại để cân đối ngân sách. 
Quản lý tài chính gia đình với nguyên tắc 50/20/30
Quản lý tài chính gia đình với nguyên tắc 50/20/30

Bước 3: Mẹo quản lý tài chính gia đình hiệu quả

Để xây dựng nên bảng kế hoạch quản lý tài chính gia đình, cần có sự ghi chép chi tiêu thực tế từ 1-2 tháng trước đó dù là các chi tiêu nhỏ nhất. Khi đã có kế hoạch cần thực hiện nghiêm túc. Nếu có khoản mục vượt quá chi phí dự đoán, cần cân nhắc thay đổi thói quen tiêu dùng để đảm bảo ngân sách.

Cuộc sống gia đình thật sự có nhiều thứ để chi tiêu, việc lập bảng kế hoạch chi tiêu như trên cũng đã giúp bạn có định hướng và quản lý được phần nào chi tiêu. Ngoài ra, hãy thử áp dụng các mẹo quản lý tài chính dưới đây. Bạn có thể hoàn toàn làm chủ được tài chính dù thu nhập cao hay thấp. 

1. Nói chuyện đúng cách về tiền

Tiền bạc luôn là chủ đề khá nhạy cảm, thế nhưng đối với gia đình, vợ chồng nên thẳng thắn với chia sẻ với nhau. Nếu vợ giữ tiền và quản lý chi tiêu gia đình hãy nói cho chồng hay những khoản tiền đang chi, những sự cố phát sinh không mong muốn. 

Syble Solomon – thành viên của Financial Therapy Association khuyên rằng: “Hãy chọn thời điểm thích hợp để nói về cách chi tiêu tiết kiệm và các hóa đơn. Tránh nhắc đến tiền bạc khi người kia đang trong trạng thái mệt mỏi, tức giận”. 

2. Luôn suy nghĩ tiền mình kiếm ít hơn thực tế

Với mẹo quản lý tài chính này sẽ giúp bạn cảm thấy dễ thở hơn. Mức thu nhập thấp hơn sẽ giúp bạn cân nhắc hơn khi chi tiêu. Điều chỉnh cách chi tiêu trong gia đình sao cho phù hợp. 

Sống dưới khả năng thu được sẽ giúp bạn chi tiêu đúng chỗ hơn, chọn mua những vật dụng đáp ứng nhu cầu tốt hơn. 

3. Thiết lập ngân sách cân bằng

Một ngân sách cân bằng tương tự như có một chế độ dinh dưỡng cân bằng, giúp bạn có nền tảng kinh tế gia đình thật vững chắc. Nếu quá thắt bóp chi tiêu ở khoản nào đó rất dễ dẫn hậu quả ngược lại. 

4. Tiết kiệm thông minh

Đừng tự làm khổ mình với những cách tiết kiệm như ăn sáng với mì gói. Sẽ có nhiều khoản chi phù hợp khác để giảm bớt chi tiêu và cho vào quỹ tiết kiệm. Hãy đặt mục tiêu cụ thể cần đạt được trong khoảng thời gian nhất định, chia ra từng tháng để biết chính xác khi nào thì đạt được mức tiết kiệm đó. 

5. Quản lý được thu nhập hằng tháng

Tổng thu nhập hằng tháng là tổng số tiền mà hai vợ chồng kiếm được. Là người quản lý chi tiêu gia đình bạn cần kiểm soát được con số này và phân bổ chi tiêu cho hợp lý.

Hãy cùng nhau lập kế hoạch chi tiêu chi tiết, vợ chồng sẽ có thêm nhiều cơ hội để nghĩ cách giúp cải thiện thu nhập hoặc cân đối ngân sách tốt hơn. 

6. Gửi tiết kiệm ngay sau khi nhận lương

Nhu cầu chi tiêu là vô hạn, bạn sẽ luôn có những việc cần để tiêu tiền. Khi có tiền mặt hoặc tiền sẵn trong thẻ tín dụng bạn rất có khả năng dùng đến. Vì vậy đừng suy nghĩ cố gắng chi tiêu ít rồi cuối tháng tiết kiệm, rất nhiều người đã không tiết kiệm được gì. 

7. Lên danh sách trước khi mua sắm

Lên danh sách trước khi mua sắm, kiểm tra tủ đồ, tủ lạnh, tham khảo giá trước khi mua và mang đủ số tiền cần thiết. Với các mẹo tài chính vừa nêu sẽ cực kì giúp ích cho các bà nội trợ. Biết được những món cần mua và những món chưa thật sự cần thiết. Chúng ta ai cũng dễ bị mê hoặc khi bước chân đi mua đồ ở các cửa hàng, siêu thị vì quá nhiều ưu đãi đi kèm. 

8. Cân đối chi tiêu, linh hoạt khi cần thiết

Linh hoạt chi tiêu trong gia đình là một nghệ thuật. Sẽ có những tháng bạn ít chi, có những tháng phải chi cho nhiều khoản, chưa kể các loại phí phát sinh cũng khiến bạn suy nghĩ. Hãy cân nhắc những mục nào ưu tiên chi hơn, nhu cầu nào có thể giảm bớt. 

9. Có mục tiêu chung với gia đình

Cách quản lý chi tiêu gia đình được khá nhiều vợ chồng áp dụng đó là nói cho nhau nghe về các mục tiêu tài chính chung. Thống nhất những mục trong khoản chung, thời gian cần tiết kiệm và cách sử dụng phù hợp. Điều này giúp định hướng tài chính cách rõ ràng.

10. Giới hạn mức chi tiêu với thẻ tín dụng

Thẻ tín dụng là giải pháp ưu tiên khi không có tiền mặt vì tính thuận tiện và hữu ích. Tuy nhiên, hãy thật tỉnh táo với mỗi lần quẹt thẻ vì nó dễ khiến bạn chi tiêu cho mọi thứ. Hãy theo kế hoạch mà dành ra khoản ngân sách chi tiêu hằng tháng và dùng thẻ tín dụng thông minh.

Sau khi có mức ngân sách cần chi qua thẻ. Hãy tự giới hạn chi tiêu thẻ tín dụng với mức thấp nhất, dưới mức mà bạn đánh giá là dưới khả năng chi trả. Càng chi ít bao nhiêu thì khả năng trả càng dễ hơn bấy nhiêu.

Hãy chi tiêu thông minh với thẻ tín dụng
Hãy chi tiêu thông minh với thẻ tín dụng

3. Các sai lầm thường gặp khi quản lý chi tiêu gia đình

Quản lý tài chính gia đình là một trong những kỹ năng quan trọng mà các cặp vợ chồng cần nắm. Dưới đây là 6 sai lầm phổ biến cần tránh. 

1. Không có kế hoạch chi tiết

Các cặp đôi mới cưới thường nghĩ rằng cứ thong thả một thời gian rồi sau đó mới lo tài chính. Hậu quả là đến khi có bé mới phát hiện ra các chi phí cần thiết  để lo cho con lại không đủ. Vì thế để đảm bảo kinh tế, sau khi cưới 2 vợ chồng nên thiết lập ngay bảnkế hoạch chi tiêu trong gia đình. Những mục cần chi, những mục cần tiết kiệm và các mục tiêu cụ thể.

2. Không lập quỹ dự phòng 

Sự cố hay rủi ro là điều khó tránh trong cuộc sống ví dụ như bị giảm thu nhập, đau ốm nặng hoặc thất nghiệp,.. Chính vì vậy một khoản quỹ dự phòng sẽ là phương án tốt nhất nếu có những sự cố bất ngờ xảy ra. Đây là một cách quản lý chi tiêu gia đình rất cần thiết.

3. Không đồng nhất với nhau về thói quen và cách chi tiêu 

 Nếu không thống nhất với nhau về thói quen và cách chi tiêu, sẽ dễ dẫn được việc 1 người luôn thấy khó chịu với cách chi tiêu của người kia. Vợ khó mà tiết kiệm nếu chồng tháng nào cũng xài quá số tiền mình có. Vì vậy, với số tiền 2 vợ chồng kiếm được mỗi tháng cần có sự thống nhất cho các khoản nên chi, các loại quỹ dự phòng, quỹ tiết kiệm,…

4. Không phân rõ trách nhiệm tài chính 

Trước khi cưới hay sau khi cưới hai vợ chồng cần nói chuyện và phân định rõ các trách nhiệm về tài chính. Tiền trong nhà sẽ do 1 người quản lý và đứng ra lo chi tiêu mọi thứ, hay là tiền ai người đó giữ rồi chia nhau các khoản phí cần thiết. Nếu không phân rõ trách nhiệm dễ dẫn đến những khi cần tiền cho việc lớn, vợ chồng sẽ hoàn toàn bị động vì không có khoản tiền nào.

5. Không dạy bảo con cái về tiền bạc 

Một cách quản lý tài chính gia đìnhmà ít ai nghĩ tới đó là giáo dục cho trẻ nhỏ về giá trị của tiền bạc và học cách tiết kiệm từ bé. Tùy vào độ tuổi mà sẽ có những phương pháp phù hợp để bé nhận thấy được ứng dụng của tiền trong cuộc sống. Học cách tiết kiệm và không chi quá tay từ bé.  

quản lý chi tiêu gia đình
Hãy giáo dục cho con trẻ về tiền bạc

6. Không có nguồn tài chính đầu tư cho việc học của các con

Bạn cần đảm bảo cho việc học hành và sinh hoạt của con cái trong điều kiện tốt nhất có thể từ khi bé đến ít nhất 18 tuổi. Để làm được việc này cần tích lũy tài chính trước khi mang thai hoặc khi bé vừa chào đời. 

Ngoài những điều nên trên, một sai lầm khác mà nhiều gia đình thường gặp phải là do không có sự chuẩn bị kỹ càng về tài chính. Nên khi có sự cố hoặc biến cố xảy ra, đã chọn phương án đi vay nóng, vay nặng lãi ở các tổ chức tín dụng đen. Hậu quả là lãi mẹ đẻ lãi con, không trả hết nợ. 

Nếu gia đình bạn gặp khó khăn về tài chính và cần hỗ trợ trong ngày hãy liên hệ VietMoney – Dịch vụ cầm đồ chính trực với những ưu điểm sau:

  • Cơ sở cầm đồ có giấy phép kinh doanh, tuân thủ đúng theo pháp luật nhà nước.
  • Nhận cầm đa dạng sản phẩm: laptop, điện thoại, xe máy, xe hơi, trang sức, vàng miếng..
  • Lãi suất đúng quy định, chỉ 1,65%, chi phí vay hợp lý. 
  • Quy trình thủ tục đơn giản, nhanh chóng. 
  • Có hợp đồng cam kết, chứng từ và biên lai cụ thể. Đảm bảo mọi quyền lợi tốt nhất cho khách hàng.
  • Có chính sách niêm phong, bảo quản tài sản, cam kết ĐỀN GẤP ĐÔI nếu tài sản bị mất. 
  • Đặc biệt chính sách HOÀN TIỀN DƯ sau khi thanh lý và khấu trừ chi phí vay như một cách san sẻ gánh nặng tài chính với khách hàng và thể hiện tính nhân văn trong kinh doanh của thương hiệu.

Trên đây là những kinh nghiệm giúp bạn quản lý chi tiêu gia đình hiệu quả. Chỉ cần áp dụng và tuân thủ nghiêm túc kế hoạch đã đề ra sẽ thấy được hiệu quả. Hy vọng qua những thông tin nêu trên bạn sẽ rút ra được phương pháp phù hợp với gia đình mình.

>>> Xem thêm:

VietMoney – Cầm Đồ Chính Trực

Hơn 8 năm đồng hành, VietMoney luôn là chỗ dựa tin cậy, hỗ trợ tài chính kịp thời để bạn vượt qua khó khăn. Với chúng tôi, sự tử tế, chân thành và đáng tin cậy là những giá trị cốt lõi, giúp bạn vượt qua mọi thử thách.

Bài viết mới nhất

dinh-gia-sim thumb
Đọc ngay
kinh-nghiem-mua-trang-suc-thumb
Đọc ngay
8b320069-kinh-nghiem-mua-dien-thoai-cu
Đọc ngay